“Un día na vida de Abed Salama” é un libro que me impactou profundamente (e que devorei con ansia). Nathan Thrall consegue crear unha obra que non só é desgarradora, senón tamén necesaria para comprender o contexto humano detrás do conflito palestino-israelí. A través dunha traxedia aparentemente local —o accidente dun autobús escolar que custou a vida a varios nenos palestinos—, o autor lévanos por un labirinto de inxustizas, burocracia e desigualdade que define a vida cotiá de millóns de persoas en Cisxordania.

O que máis me enganchou foi a maneira en que Thrall transforma un feito concreto nunha radiografía social e política. Dende o horror e a desesperación de Abed Salama, un pai buscando noticias do seu fillo nun sistema que o oprime en cada paso, ata a descrición das barreiras físicas e mentais que separan palestinos e israelís, o libro somérxete nunha atmosfera de claustrofobia e violencia. É imposible non sentir a ansiedade e a dor dos personaxes, que viven baixo un réxime que converte o cotián nun desafío constante.

Se o inicio é duro, co accidente e a angustia que consume a Abed, o final é aínda máis impactante. Ademais de ser clarificador, deixa ao lector cunha sensación de dor e rabia inevitables. A claridade coa que Thrall expón as inxustizas e o sufrimento non deixa espazo para a indiferenza. Ao rematar, é imposible non sentir un baleiro emocional, unha mestura de impotencia e indignación ante unha realidade tan inxusta e esmagadora.

A pesar das dificultades iniciais cos nomes e as transliteracións, a narrativa atrapoume por completo. Thrall non se limita a expoñer os feitos; constrúe unha historia que respira humanidade. Os personaxes, coas súas loitas e a súa resistencia, son a alma desta obra. Ao rematar o libro, queda unha sensación de impotencia, pero tamén unha comprensión máis profunda dunha realidade que moitas veces se reduce a cifras ou titulares. Aquí, as vidas individuais teñen nome, rostro e emocións.

Recomendo este libro a calquera que queira entender non só o conflito de Oriente Próximo, senón tamén como as traxedias individuais reflicten as inxustizas estruturais dun sistema. É un relato duro, conmovedor e necesario. Se aínda non o liches, non agardes máis. É unha obra que te deixará marcado.

Hai algo inquietante na forma en que Pedro Sánchez e o seu goberno fixeron política nestes anos. Non é só o que fan, senón como o fan. Non é só o que din, senón como o din. Sánchez converteuse nun prestidixitador político, un ilusionista que constrúe un relato mentres destrúe, ladrillo a ladrillo, as bases mesmas da democracia. E faino cun sorriso cínico, cunha man tendida mentres a outra desmantela os contrapesos institucionais, despreza os límites do poder e sementa unha división social que nos converte en inimigos uns dos outros.

O último truco deste mago político foi a proposta do PSOE de limitar as “accións xudiciais abusivas”, que, baixo o pretexto de evitar querelas infundadas, busca blindar ao propio Sánchez e ao seu entorno fronte ás múltiples sospeitas que os acosan. Ministros, exministros, familiares directos como a súa muller e o seu irmán, todos están no centro de escándalos que calquera goberno democrático afrontaría con transparencia e responsabilidade. Pero aquí non. Aquí lexislase para protexerse, para silenciar, para desactivar calquera ameaza xudicial futura.

Non é un caso illado. É un capítulo máis dunha novela negra na que o poder se exerce sen respecto polas regras do xogo, cun desprezo calculado cara ás institucións e un cinismo que non deixa espazo para o debate honesto. Vexamos o resto da trama.

Desde o principio, Sánchez e o seu goberno identificaron o poder xudicial como un obstáculo, non como un piar do Estado. A reforma do Consello Xeral do Poder Xudicial (CGPJ) para limitar as súas competencias mentres non se renovaba a súa composición foi o primeiro movemento nesta dirección. Despois veu a presión sobre o Tribunal Constitucional, cunha reforma exprés deseñada para acelerar a elección de maxistrados afíns ao goberno. Todo isto envolto nunha narrativa que acusa os xuíces de parcialidade ideolóxica, deslexitimizándoos ante a cidadanía.

Pero a xoia da coroa foi o pacto cos independentistas cataláns para garantir a investidura de Sánchez. Aquí non houbo nin disimulo. Ofreceuse unha amnistía para os responsables do “procés” a cambio de votos, unha medida que non só vulnera a igualdade ante a lei, senón que lexitima a desobediencia institucional e desarma o Estado fronte a futuros desafíos secesionistas.

E neste xogo cos cataláns, un dos elementos máis escuros é o chamado “financiamento singular”. Baixo este termo escóndese un trato económico privilexiado que coloca a Cataluña nunha posición de vantaxe respecto ao resto das comunidades autónomas. Este acordo, claramente dirixido a satisfacer as demandas dos partidos independentistas, rompe o principio de igualdade entre os territorios. En España, con Sánchez de presidente, non todos somos iguais ante a lei nin no que respecta ao financiamento. A mensaxe é clara: os que atacan o conxunto do Estado, pero teñen os votos necesarios para presionar e chantaxear ao goberno, obteñen privilexios, mentres o resto da cidadanía queda relegada. O resto somos de segunda clase.

Mentres todo isto ocorre, Sánchez utilizou unha estratexia que resulta tan eficaz como perigosa: a polarización empregando a mentira (coma Trump). En lugar de gobernar para todos, fomentou o enfrontamento entre distintos sectores da sociedade, dividindo á cidadanía en bandos irreconciliables. Cada reforma, cada declaración, cada medida parece deseñada non só para resolver un problema, senón para xerar un inimigo, un “outro” ao que culpar.

A Lei de Memoria Democrática é un bo exemplo. O que podería ser unha ferramenta para a reconciliación histórica converteuse nun instrumento de confrontación, impoñendo unha visión ideolóxica que divide en lugar de unir.

E non esquezamos a Lei do “Só si é si”, un desastre lexislativo que permitiu a redución de condenas para agresores sexuais xa sentenciados. Lonxe de asumir responsabilidades, o goberno optou por culpar á oposición, aos xuíces, a calquera menos a si mesmo, aumentando aínda máis a crispación social.

Nun sistema democrático, a prensa é un contrapoder esencial. Pero para Sánchez e o seu equipo, os medios de comunicación críticos son inimigos aos que hai que sinalar e desacreditar. Desde os ataques directos a xornalistas ata a instrumentalización de RTVE e outros medios públicos, o goberno demostrou un desprezo alarmante pola liberdade de prensa.

O resultado é un clima de intimidación que erosiona un dos piares fundamentais da nosa sociedade. Porque cando os xornalistas temen informar e a cidadanía non confía nos medios, a democracia perde a súa capacidade de autorrevisión.

Por se todo isto fose pouco, Sánchez converteu o decreto-lei na súa ferramenta favorita de goberno, evitando o debate parlamentario e os controis democráticos que deberían acompañar calquera decisión de calado. En lugar de consensuar, impón. En lugar de dialogar, decreta. A isto engádese o desprezo evidente ao Congreso, a cámara de representación de todos os españois, onde nunca responde ás preguntas da oposición e onde, a maioría das veces, insulta e despreza.

Todo isto lévanos a unha conclusión inquietante: Sánchez non está gobernando, está desmontando. Faino coa habilidade dun arquitecto ao revés, quitando unha viga aquí, un piar alá, ata que o edificio parece intacto pero está baleiro por dentro.

E faino mentindo. Mentindo sobre as súas intencións, mentindo sobre as consecuencias dos seus actos, mentindo sobre os problemas que afronta o país. Pero as mentiras non son o peor. O peor é a fractura que deixa tras de si, o enfrontamento entre cidadáns, o desprezo polas institucións, o ataque sistemático aos fundamentos da nosa sociedade.

Se non detemos esta deriva, se non recuperamos o respecto polas regras do xogo, pronto atoparémonos vivindo nunha democracia que só existe de nome. E entón, quizais, xa sexa demasiado tarde.

Este mércores, no primeiro acto conmemorativo da morte de Franco (aínda faltan 11 meses para os 50 anos do seu falecemento e dous anos para a chegada da democracia), Sánchez alertou de que “a ditadura pode volver ocorrer” e que “os que cantan as virtudes do autoritarismo queren que esquezamos estas cousas”. Non, non esquecemos. De feito, este texto non é máis que un humilde recordatorio de todo iso. Todo o que Sánchez está facendo contra o noso sistema democrático. #PSOE #PedroSanchez

“El Círculo” é un libro cunha premisa interesante que aborda temas relevantes como a invasión da privacidade, o poder das grandes corporacións tecnolóxicas e o impacto das redes sociais nas nosas vidas. Porén, a pesar do potencial do tema, o desenvolvemento da novela deixa moito que desexar.

Os personaxes son planos e carentes de profundidade, o que dificulta conectar con eles ou interesarse polos seus dilemas. As situacións na trama acontecen sen unha xustificación sólida, dando a impresión de que o autor as utiliza só como escusa para expoñer a súa visión crítica do mundo dixital e non para dar forma a unha trama mínimamente consistente. Isto agrávase co estilo narrativo, que se volve repetitivo e monótono ao centrarse en describir as tarefas laborais da protagonista ou as súas interaccións nas redes sociais, algo que rapidamente se fai aburrido.

Aínda que a novela intenta reflexionar sobre temas importantes como a manipulación, o populismo, a falta de pensamento crítico e os perigos do control corporativo, faino dun xeito superficial e pouco literario. Ademais, moitas das ideas que poderían ter sido provocadoras no 2013, cando se escribiu o libro, agora resultan obsoletas ou superadas polos avances tecnolóxicos e sociais actuais.

En resumo, “El Círculo” é un exemplo dunha boa idea mal executada. Plantexa un tema importante e relevante, pero falla no seu desenvolvemento narrativo e na capacidade de transmitir unha mensaxe profunda ou impactante. Unha oportunidade desperdiciada que deixa máis frustración ca satisfacción.