Moi preto de Ourense, a un 10 km no roteiro que leva a Celanova, Loiro é unha pequena localidade pertencente ao municipio de Barbadás, ao norte da comarca de Celanova e Baixa Limia. Alí atopamos a igrexa románica de San Martiño

O edificio de la Iglesia de Loiro é unha estrutura de pequenas dimensións cunha arquitectura que segue o esquema rectangular típico do románico galego. A pesar de que experimentou algunhas modificacións ao longo dos anos, aínda conserva moitas características notables

O edificio componse dunha nave e unha ábsida, aínda que a nave foi modificada, dividíndose en dous tramos separados por un arco diafragma. O tramo oriental é máis ancho que o occidental, que mantén a estrutura orixinal. Estas alteracións débense a unha reconstrución moderna que tamén afectou á fábrica da ábsida. En planta e en alzado, destacan tres volumes distintivos: a ábsida, o falso cruceiro e a nave primitiva.

No hastial occidental da igrexa, obsérvase unha cornixa decorada con arquillos, debaixo dunha espadana campanario barroca flanqueada por pináculos. No muro setentrional da ábsida, engadiuse unha sancristía de baixa altura en tempos máis recentes.

Os muros norte e sur seguen un esquema similar, con accesos baixo arcos de medio punto e tímpanos lisos apoiados en mochetas con decoración xeométrica. Na cornixa, atópanse dezaoito canecillos decorados con varios motivos, incluíndo formas vexetais, xeométricas e representacións de cabezas humanas e animais.

A fachada occidental da igrexa destaca por un tejaroz prominente que divide a fachada en dous corpos. O corpo inferior presenta unha portada pechada cunha arquivolta de medio punto e columnillas estilizadas. As columnas teñen baseas áticas decoradas con motivos vexetais e zigzags. O tímpano da portada foi modificado e mostra unha cruz, unha flor cuadrifoliada e dúas cabezas humanas cos brazos estendidos.

A fachada occidental tamén conta cun tejaroz que presenta once arquillos sostidos por doce canecillos con decoracións xeométricas, vexetais e figuras humanas ou animais nos tímpanos e canecillos. No segundo corpo da fachada, ábrese un van con arquivolta de medio punto liso sobre cimacios en nacela. No interior da igrexa, atópase un espazo amplo, con dous vans con amplo derrame interno nos muros que preceden á ábsida. O arco triunfal que separa o presbiterio da nave é sinxelo, de medio punto, e apoiado en grosas columnas con capiteis decorados con motivos vexetais e entrelazos.

A pesar das modificacións na súa estrutura, a Igrexa de Loiro é un magnífico exemplo do románico do primeiro cuarto do século XIII. Identificáronse reedificaciones principalmente na nave, e algúns dos canecillos son tallas modernas. A riqueza monumental da fachada occidental é incuestionable. A igrexa pódese comparar con outros exemplos da provincia que tamén reflicten a influencia da catedral de Ourense nas súas estruturas arquitectónicas, en particular na solución de arquillos que sosteñen as cornixas e as bólas de acubíllalas na fachada, unha característica común na rexión en torno a o ano 1200.

Vendo o que pasou onte fronte á sede do PSOE na rúa Ferraz de Madrid, quero destacar algunhas consideracións importantes, deixando duas cuestións claran antes:

Dito isto, é evidente que tanto Pedro Sánchez Pérez-Castejón como aqueles que defenden a amnistía, incluíndo aos socialistas e os seus aliados, están a mostrar unha postura hipócrita e contraditoria. Quen propón unha amnistía para eximir de culpa a quen cometeu delitos como ataques, disturbios públicos e mesmo terrorismo carecen de autoridade moral para condenar ou criticar incidentes violentos menos graves que aqueles que desexan perdoar.

Por que a toma violenta do aeroporto do Prat merece unha amnistía e unha solución política, mentres que o ocorrido en Ferraz onte non o merece? Como se pode explicar isto a aqueles que participaron nos disturbios?

Se a amnistía abarca todos os delitos relacionados co procés, non deberiamos considerar que os delitos cometidos onte na rúa Ferraz, no contexto das protestas contra esta nova fase do procés, tamén están incluídos?

Sanchez e compañía saben perfectamente, son moi conscientes que amnistiar actos violentos, incentiva novos actos violentos por mor da sensación de impunidade. Sábeno e impórtalle un comiño. Mentres, a culpa é dos fachas.

Codesás un tranquilo recuncho na parroquia de Quins, dentro do municipio de Melón en Ourense, preséntase hoxe dividido en dúas localidades distintas: Codesás Vello e Codesás Novo. A pesar da breve distancia que os separa, apenas 100 metros de asfalto, estas dúas partes do pobo parecen existir en diferentes épocas e estilos. En diferentes vacios.

En Codesás Novo, unhas 25 casas están rodeadas por campos de cultivo. Aquí, un conxunto de elementos patrimoniais recibe aos visitantes, incluíndo un peto de ánimas con dúas cruces flanqueándoo, coñecido como o Calvario de Codesás, cuxa inscrición data de 1851. Ao seu lado, atópase unha pequena eira de hórreos en un estado de conservación bastante bo. Estes son os primeiros dos moitos que nos atoparemos en Codesás

Continuando pola estreita estrada, chegamos ás ruínas do que unha vez foi unha fermosa aldea. Segundo ia camiñando atopeime cunha veciña que estaba atendendo a sua leira e coa que conversei sobre este lugar que fai anos que se atopa baleiro, sen xente nas súas casas. Os últimos habitantes, contoume esta muller, foron os seus sogros e que faleceron hai polo menos 40 anos. O  demais veciños faleceran antes ou abandonaron o lugar. Isto ocorreu facía, polo menos, 70 anos segundo esta boa muller.

É este un lugar fermosisimo que no outono resulta especialmente máxico debido a que a natureza realza todos os rincons deste lugar de maneira esaxerada. As construcións presentan unha diversidade de estilos e materiais, combinando pedra, ladrillo e madeira. Algunhas conservan a estrutura típica do Ribeiro, mentres que outras revelan indicios de ser maxestosas construcións de pedra no pasado. Algúns hórreos asoman entre a vexetación como recordos dunha época esquecida.

Os carreiros entre as casas aínda se manteñen, e algunhas das edificacións utilízanse para resgardar colleitas ou trastos de todo tipo. Chama a atención o impoñente tamaño dalgunhas construcións, como a que se atopa ao final do pobo, culminada por un arco baixo que marca o antigo roteiro.

É relevante destacar que Melón e o seu histórico mosteiro formaban parte dun roteiro crucial que conectaba a costa de Galicia con Ribadavia, Ourense e a Meseta. Nas proximidades de Codesás, transcorría o antigo camiño real que conducía directamente a Francelos, a beiras do río Miño, nas proximidades de Ribadavia. Esto, sen dubida, dotou dese caracter "señorial" que trasloce Codesás.

É unha pena ver como este lugar, e moitos outros en Galicia, van desaparecendo de maneira silenciosa. E triste como un lugar como Codesás, co seu encanto e co seu significado histórico, con un interensante legado arquitectónico popular, invadido pola maleza, se vexa abandonado e sen que ninguén tome medidas para a súa conservación.